đạo lý

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Bạn đang xem: đạo lý

Xem thêm: song là gì

Đạo lý, hoặc nguyên lý đạo đức, luân thông thường đạo lý, đạo thực hiện người, nhơn đạo, đạo nghĩa, nghĩa lý là những kiểu lẽ phù hợp với mực thước, đạo đức nghề nghiệp (moral) ở đời.

Nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Đạo thực hiện người hoặc Nhơn đạo luôn luôn lấy những đức tính tại đây thực hiện khuôn vàng, thước ngọc. Đó là 15 đức tính, như: nhân, nghĩa, lễ, trí, tín (Ngũ thường), trung, hiếu, nhằm, liêm, sỉ, trinh tiết, và công, ngôn, dung, hạnh (Tứ đức) của Nho giáo.

Xem thêm: speedwrite

1. NHÂN: là thế giới, hoặc lòng thương người, nhưng mà còn là một lòng kể từ bi so với vạn vật, và luôn luôn quý trọng sự sinh sống.
2. NGHĨA: là thao tác thuận theo gót lẽ cần, với trước với sau, với thủy với chung; và luôn luôn luôn nhớ ơn người từng nuôi nấng hoặc giúp sức bản thân cho dù là 1 trong việc nhỏ nhất vị ý thức hoặc vật hóa học một cơ hội chân chủ yếu. Hình như, "nghĩa" còn Tức là thấy người hoán vị nàn, nguy khốn, … thì tự động nguyện giúp sức ko ĐK, đó là nghĩa cử cao đẹp mắt vậy.
3. LỄ: là việc kính cẩn thiệt sự, biết vâng điều người bề bên trên một cơ hội chân chủ yếu, nếu như bề bên trên lỡ ko thực hiện vừa phải ý bản thân thì cũng ko được vô quy tắc, nhưng mà cần khôn khéo, nhẹ dịu vô điều phát biểu, dành được vì vậy mới nhất gọi là lễ phép.
4. TRÍ: là việc thông minh. Bởi vậy chữ "trí" được phân rời khỏi nhì loại: * Trí tuệ: tức khéo léo (sage), * Trí xão: tức ranh quỷ (malin).
5. TÍN: là việc tin cậy tưởng, thường hay gọi là đáng tin tưởng hoặc tin tưởng. Tuy nhiên, tránh việc nhẹ nhõm dạ cả tin cậy. Chữ tín ở trên đây với nghĩa là: "khi tớ hứa với ai điều gì, thì bản thân cần lưu giữ lời hứa hẹn ấy, và hãy gắng triển khai cho tới vị được", tránh việc hứa với ai điều chi rồi lại thất tín, song tía lượt phát triển thành bội tín, hoặc lật lọng. Đó là 1 trong việc tội lỗi, trừ phi vì thế lẽ gì bại liệt (quá tất bật chẳng hạn) nhưng mà tớ quên thì phải xin phép lỗi người và tái ngắt thực đua lời hứa hẹn ấy.
6. TRUNG: là việc trung thành với chủ, hòa hợp, trung dung, hoặc trung thứ… Tức là ko thiên hữu, nhưng mà cũng chẳng thiên tả; ko vì thế quyền năng, giàu sang nhưng mà cần hùa, hót bợ; ko vì thế nghèo khó khó khăn, thế cô và lại coi khinh thường, coi thường rẽ. Thông thông thường chữ "trung" thông thường được dùng để làm phát biểu đến: trung với tổ quốc, trung với thầy cô, trung với bằng hữu, … và trung thực với quý khách, trừ phi so với những kẻ bất lương, xấu xí thì lưu giữ kín trong tâm chớ lòi ra cho tới chúng ta biết, nhưng mà nguy khốn cho tới bản thân.
7. HIẾU: là việc hiếu hạnh đối các cụ, phụ thân u của cuộc sống thông thường, nếu như trong trường hợp là người dân có Đạo (hay với tín ngưỡng dân gian) thì cần luôn luôn lưu giữ ơn nhì Đấng CHA TRỜI * MẸ ĐẤT; ngoại giả còn lưu giữ ơn nhì Đấng Cha * Mẹ sinh rời khỏi nòi kiểu như của tớ (dân tộc VN với Cha LẠC-LONG-QUÂN * Mẹ ÂU-CƠ).
8. ĐỄ: là cơ hội thuận hòa, êm ắng đẹp mắt vô quan hệ đằm thắm anh u, hoặc bằng hữu hoặc đối tác chiến lược … để sở hữu thành quả thơm nức thảo cùng nhau. Từ việc cá thể, mái ấm gia đình, cho tới xã hội, vương quốc dân tộc bản địa đều cần nên thuận thảo cùng nhau, gọi là liên hiệp, tiến bộ cho tới đại liên hiệp thì mới có thể dành được sức khỏe tổ hợp tiếp cận thành công xuất sắc, rồi đại thành công xuất sắc, tức là nhờ việc thuận thảo (không đối nghịch) vậy.
9. LIÊM: là ko tham ô lam, là trong sáng, của phi nghĩa ko người sử dụng, vô cùng ko kinh doanh, tích tụ, hoặc bao trùm cho tới những kẻ xấu xí thực hiện điều phi pháp cho dù việc bại liệt với siêu lợi tức đầu tư. Lợi lộc nào là nhưng mà bởi chủ yếu mức độ làm việc của tớ tạo nên sự thì xứng danh được thụ hưởng; ngược lại gia tài bởi người không giống tạo nên sự nhưng mà cướp đoạt là người vô lương, thì làm thế nào liêm chủ yếu, thanh liêm được.
10. SỈ: là việc tự động trọng, nếu như lỡ thao tác gì sai thì cần nhận lỗi và biết phục thiện, Tức là ko tái ngắt phạm việc lỗi ấy nữa. Nếu ko biết tự động trọng tức là ko biết xấu xí hổ. Trong cuộc sống xã hội, cũng có thể có hạng người dân có lỗi, hoặc với tội vẫn cố ý, ko ân hận, ăn năn cãi mà còn phải ụp buông bỏ việc xấu xí hoặc phi pháp cho tất cả những người không giống. Đó là loại gian ngoan ác vô liêm sỉ vậy.
11. TRINH: là việc vô white, là tiết trinh. Phụ nữ giới với ông chồng thì cần tùng ông chồng, nếu như ông chồng với bận việc nước non, hoặc đi làm việc ở phương xa xăm thì người phu nhân cần lưu giữ gìn ý tứ, nết mãng cầu, thường hay gọi là băng trinh tiết.
12. CÔNG: tức là sự thực hiện, nhưng mà hễ ham muốn với việc thực hiện ổn định tấp tểnh thì cần với công việc và nghề nghiệp trình độ. Có thực hiện được vì vậy thì năng suất làm việc của tớ ném ra là quí giá chỉ, nhất là về mặt mũi thời hạn và tài chủ yếu, sẽ không còn dựa dẫm vô gia tài, của nả của những người không giống. Và chỉ mất kẻ ko chịu thương chịu khó thao tác, ngồi non ăn chén vàng thích ăn ko ngồi rồi, đó là kẻ xấu xí, bọn vô lương vậy.
13. NGÔN: là điều phát biểu, Khi ngỏ mồm rời khỏi thì người thương kẻ mến, Tức là Khi ham muốn phát biểu một câu gì thì cần suy xét, kỹ lưỡng, tách phật lòng người khác; nước ngoài trừ những kẻ xô tình nhân, ko biết nghe điều hoặc lẽ cần.
14. DUNG: là nét xin xắn. Làm đẹp mắt (trang điểm, ăn diện, …) một cơ hội nhẹ dịu Khi xúc tiếp với quý khách là tôn trọng chủ yếu bản thân, tức nhan sắc ngẫu nhiên, với nghĩa ko diêm dúa, nhăng nhố, tiêu tốn lãng phí, là dung vậy.
15. HẠNH: tức là nết mãng cầu, hễ dung là nét xin xắn ở phía bên ngoài thì hạnh là kiểu nết chất lượng ẩn phía bên trong. Có câu: "cái nết tấn công bị tiêu diệt kiểu đẹp", tức là với người nước ngoài hình thiệt là kiều diễm, long lanh tuy nhiên tánh nết ko ung dung, thì nét đẹp ấy vẫn không tồn tại độ quý hiếm, này là trơ trẽn. Về chữ "hạnh" còn tồn tại điều lẽ mang tính chất dạy dỗ cao như: * "Ăn coi nồi, ngồi coi hướng", * hoặc "Ngoại mạo bất cầu như mỹ ngọc, tâm trung thông thường thủ tự động kiên kim", … chữ tâm ở trên đây với nghĩa như chữ hạnh vậy.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]